Cúng Tết Hàn Thực diễn ra vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch. Ở Việt Nam, Tết Hàn Thực không được tổ chức lớn như Tết Nguyên Đán và Tết Nguyên Tiêu. Ở một số địa phương, vào ngày này gia chủ cũng chuẩn bị lễ cúng để dâng lên chư vị tiên linh ông bà để bày tỏ lòng thành. Vậy trong lễ cúng Hàn Thực cần có những lễ vật gì? Văn khấn Tết Hàn Thực đầy đủ nhất là như thế nào? Cần lưu ý gì? Hãy cùng đọc bài viết dưới đây của Đồ Cúng Việt.
Đồ Cúng Việt – Chuyên mâm cúng trọn gói theo yêu cầu tại TPHCM và các khu vực lân cận.
CHỌN MỤC BẠN MUỐN ĐỌC
Tìm hiểu về cúng Tết Hàn Thực
Trước khi tìm hiểu về mâm cúng Tết Hàn Thực, mời các bạn tìm hiểu qua một vài thông tin thú vị về ngày Tết này nhé.
Tết Hàn Thực là ngày gì?
Đây là một câu hỏi mà nhiều người có thể chưa biết rõ. Tết Hàn Thực là một ngày tết truyền thống của người Việt Nam nhưng có nguồn gốc từ Trung Quốc. Ngày Tết này thường diễn ra vào ngày mồng 3 tháng 3 âm lịch. Tên gọi của ngày tết này có nghĩa là “thức ăn lạnh”, vì theo truyền thuyết Trung Hoa đây là ngày Tấn Văn Công tưởng nhớ Giới Tử Thôi.
Tuy nhiên, ở Việt Nam, Tết Hàn Thực còn được gọi là Tết bánh trôi bánh chay. Vì đây là ngày mọi mà người làm bánh trôi và bánh chay để cúng gia tiên và lễ Phật. Bánh trôi và bánh chay là hai loại bánh được làm từ bột gạo nếp trắng, nhân đường hoặc đỗ xanh.
- Bánh trôi có hình tròn nhỏ, nổi trên nước, biểu tượng cho sự đoàn viên và hạnh phúc.
- Bánh chay có hình bầu dục, luộc chín trong nước, biểu tượng cho sự thanh tịnh và nhân từ.
Người ta tin rằng ăn bánh trôi bánh chay vào ngày này sẽ mang lại may mắn và an lành cho cả năm.
Tết Hàn Thực 2023
Tết Hàn Thực 2024 diễn ra vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch. Tức là vào thứ Bảy ngày 22 tháng 4 năm 2024 theo lịch Dương.
Nguồn gốc của cúng Tết Hàn Thực
Theo truyền thuyết Trung Hoa, Tết Hàn Thực có nguồn gốc từ thời Xuân Thu. Vua Tấn Văn Công của nước Tấn gặp loạn nên phải sống lưu vong. Lúc này, có một hiền sĩ là Giới Tử Thôi đã theo phò vua và ra nhiều mưu kế.
Một hôm trên đường lánh nạn, lương thực đã hết. Giới Tử Thôi đã cắt miếng thịt đùi mình để nấu dâng vua. Tấn Văn Công ăn xong mới biết, cảm kích vô cùng.
19 năm trời Giới Tử Thôi phò Tấn Văn Công, cùng nhau nếm mật nằm gai. Nhưng về sau Tấn Văn Công giành được ngôi vua, trở về nước Tấn. Dù phong thưởng rất hậu cho những người có công nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi.
Dù vậy Giới Tử Thôi cũng không oán hận mà đưa mẹ về núi Điền Sơn ở ẩn. Về sau Tấn Văn Công nhớ ra, cho người tìm Giới Tử Thôi. Nhưng Giới Tử Thôi là người không tham danh vọng nên quyết không quay về. Vì vậy Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng để ép Giới Tử Thôi quay về. Không ngờ Giới Tử Thôi quyết chí không ra, hai mẹ con chết cháy trong rừng.
Tấn Văn Công đau lòng nên đã lập đền thờ và hạ lệnh dân gian phải kiêng đốt lửa trong 3 ngày, chỉ ăn đồ nguội để tưởng niệm Giới Tử Thôi.
Ý nghĩa của Tết Hàn Thực
Mặc dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng sau khi du nhập vào Việt Nam. Tết Hàn Thực đã hợp nhất với Tết bánh trôi bánh chay và trở thành một ngày mang đậm nét văn hóa tâm linh của người Việt. Đây là dịp để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, thể hiện lòng kính trọng và biết ơn với những người đã khuất. Cầu mong cho sự sống mãi của linh hồn họ.
Đây cũng là dịp để gia đình quây quần bên nhau, thưởng thức những món ăn đặc biệt như bánh trôi bánh chay, mang hương vị thanh tao và dân dã của nền văn hóa lúa nước. Tết Hàn Thực còn gắn liền với những câu chuyện lịch sử và thơ ca dân tộc, làm cho ngày Tết này càng thêm phong phú và sâu sắc.
Mâm cúng Tết Hàn Thực gồm những lễ vật gì?
Mâm cúng Tết Hàn Thực là một nét đẹp trong văn hóa của người Việt. Đây là dịp để con cháu thể hiện lòng hiếu thảo với ông bà tổ tiên và cầu mong mùa màng bội thu, cuộc sống an lành. Mâm cúng tết hàn thực thường gồm có bánh trôi, bánh chay, hương, hoa, trầu cau và một số loại quả tươi.
- Bánh trôi và bánh chay là hai món không thể thiếu trong ngày này, biểu tượng cho sự đoàn kết và ấm áp của gia đình.
- Hương và hoa tươi là để thể hiện lòng thành kính và sự trang nghiêm trong lễ cúng.
- Trầu cau là để giao lưu và chia sẻ với người thân và hàng xóm.
- Quả tươi là để dâng lên tổ tiên những sản vật của mùa xuân và cũng là để thưởng thức sau khi cúng xong.
Gia chủ nhớ lưu ý rằng mâm cúng Tết Hàn Thực không cần quá cầu kỳ nhưng phải được chuẩn bị tươm tất, hài hòa và thành tâm.
Văn khấn Tết Hàn Thực chuẩn tâm linh
Nội dung bài văn khấn vào cũng vậy, nó có nội dung tương đối dài và khó nhớ. Do vậy, để lễ cúng diễn ra trọn vẹn và ý nghĩa, quý gia chủ nên in hoặc viết ra giấy để dễ dàng hơn trong việc đọc bài khấn. (Gia chủ khi hóa vàng nhớ hóa luôn tờ văn khấn này theo).
Nội dung Văn Khấn Tết Hàn Thực cụ thể như sau:
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô dì, tỷ muội họ nội họ ngoại. Tín chủ (chúng) con là:… Ngụ tại:… Hôm nay là ngày…. gặp tiết Hàn Thực, tín chủ chúng con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị Tôn thần, nhớ đức cù lao Tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án. Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ… cúi xin thương xót con cháu giáng về linh sàng, chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh, các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận, trên bảo dưới nghe. Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật!
Những câu hỏi về Tết Hàn Thực
Bên cạnh những thông tin cụ thể về mâm cúng Tết Hàn Thực, chúng tôi cũng sẽ giải đáp những thắc mắc của các bạn về ngày Tết này.
Tết Hàn Thực có phải Tết Thanh Minh không?
Tết Thanh Minh là một trong 24 tiết khí trong năm âm lịch, thường rơi vào khoảng ngày 4-5/4 dương lịch. Tết Thanh Minh là dịp để người Việt Nam đi thăm mộ tổ tiên, dọn dẹp cỏ rác và cúng bái. Tết Thanh Minh còn được gọi là tiết Thanh minh hay tảo mộ.
Vậy Tết Hàn Thực không phải là Tết Thanh Minh. Hai dịp lễ này chỉ có điểm chung là đều có nguồn gốc từ văn hóa Trung Hoa.
Tết Hàn Thực có được nghỉ không?
Tết Hàn Thực có được nghỉ không là câu hỏi của nhiều người khi đến ngày mồng 3 tháng 3 âm lịch. Tuy nhiên, Tết Hàn Thực không phải là ngày nghỉ lễ chính thức theo quy định của Nhà nước. Do đó, người lao động vẫn phải đi làm bình thường vào ngày này, trừ khi có sự thoả thuận khác với nhà tuyển dụng.
Xem thêm: Bài cúng, văn khấn rằm tháng Giêng
Tết Hàn Thực kiêng gì?
Một trong những điều kiêng kỵ trong ngày Tết Hàn Thực mà bạn cần phải biết đó là kiêng ăn mặn. Dù không bắt buộc nhưng nhiều gia đình thường quyết định ăn chay trong ngày này. Bên cạnh đó, mọi người cũng sẽ kiêng sát sinh trong ngày mùng 3 tháng 3 để bày tỏ sự tôn kính, giúp linh hồn người đã mất được dễ dàng siêu thoát.
Ngoài ra, bạn cũng nên kiêng chuyển nhà trong ngày Tết Hàn Thực. Việc làm này sẽ khiến cho vong linh của những người đã khuất bị xáo trộn. Nguyên nhân là bởi sau khi qua đời, hồn khí của họ vẫn theo sát những người thân ở lại. Nếu bạn chuyển nhà vào ngày này, bạn sẽ làm cho họ mất phương hướng và không thể tìm được nơi an nghỉ.
Vậy là bạn đã biết cúng Tết Hàn Thực kiêng gì rồi đúng không? Hãy tuân thủ những quy tắc này để có một ngày Tết Hàn Thực vui vẻ và an lành nhé!
Đồ Cúng Việt hi vọng qua bài viết này, quý gia chủ để biết thêm các về Cúng Tết Hàn Thực đúng chuẩn tâm linh nhất. Đồ Cúng Việt hi vọng sẽ đồng hành cùng quý khách.
Xem thêm: Cách cúng và mâm cúng Tết Nguyên Tiêu Rằm Tháng Giêng