Khái niệm, nguồn gốc và ý nghĩa ngày tết nguyên đán là gì?

ron rang don tet co truyen

Ý nghĩa ngày Tết nguyên đán là gì? Nguồn gốc tết từ đâu? là một trong những câu hỏi thường được bắt gặp mỗi khi dịp lễ tết đến gần. Dù đây là ngày lễ lớn nhất trong năm và có từ lâu đời nhưng không phải ai cũng hiểu hết ý nghĩa của ngày tết cổ truyền này. Cùng Đồ Cúng Việt khám phá nhé.

Tết nguyên đán là gì

Tết Nguyên Đán là từ có nguồn gốc Hán – Viêt. Theo đó “Tết” có nghĩa là “tiết”, “Nguyên” chính là sự khởi đầu, sơ khai; “Đán” chính là buổi sáng sớm. Theo đó “Tết Nguyên Đán” có nghĩa là sự khởi đầu của năm mới. Tết Nguyên Đán còn được gọi là “Tết Cả”, “Tết cổ truyền” hoặc “Tết ta” để phân biệt với Tết tây (Tết dương lịch).

Tết nguyên đán là gì
Tết nguyên đán là gì?

Nguồn gốc Tết nguyên đán

Nền văn hóa Việt Nam chịu ảnh hưởng từ Trung Quốc do lịch sử 1000 năm Bắc thuộc, thế nên Tết Nguyên Đán cũng là nét văn hóa chịu ảnh hưởng từ Trung Quốc sang.

Theo đó ngày Tết nguyên đán cũng có nhiều ngày khác nhau, bắt nguồn từ thời Tam hoàng ngũ đế. Đời Tam Vương, triều đại nhà Hạ thích màu đen nên chọn tháng Giêng, tức tháng Dần ăn tết. Nhà Thương ưa màu trắng nên lấy tháng Sửu, tức tháng Chạp để ăn Tết. Nhà Chu thì lại chuộng màu đỏ nên chọn tháng Tý, tức là tháng 11 để ăn Tết. 

Các vị vua nói trên quan niệm về ngày giờ như sau: giờ Tý có trời, giờ Sửu có đất, giờ Dần có người. Thế nên mỗi người lại chọn ra mỗi ngày Tết khác nhau.

Tết Nguyên Đán được tính từ ngày nào?

Tết cổ truyền của Việt Nam không giống với Tết Trung Quốc do đây là Tết âm lịch mà cách tính lịch Âm của Trung Quốc và Việt Nam không hoàn toàn giống nhau.

Tết cổ truyền diễn ra trong khoảng thời gian 21 tháng 1 đến 19 tháng 2 dương lịch, chịu ảnh hưởng theo quy tắc 3 năm nhuận 1 tháng âm lịch. Nguyên nhân là do Tết nguyên đán dựa vào Âm lịch, được tính theo chu kỳ vận hành của mặt trăng nên luôn muộn hơn Tết dương lịch. Dịp Tết nguyên đán thường kéo dài từ 23 tháng Chạp đến mùng 5 tháng giêng.

ngày tính tết nguyên đán
Ngày nào bắt đầu Tết nguyên đán

Ý nghĩa ngày Tết nguyên đán

Ý nghĩa sum họp đoàn viên

Vào ngày Tết cổ truyền mọi người sẽ dành thời gian để trở về quê nhà, sum họp đoàn viên với người thân sau một năm xa nhà. Mọi người sẽ gác lại công việc, học tập bởi đây là dịp lễ dài nhất để trở về nơi chôn nhau cắt rốn. Thắp nhang, khấn vái tổ tiên, mộ phần,… để sống lại những kỷ niệm tuổi thơ, được quây quần bên những người thân yêu nhất.

Ý nghĩa cầu tình duyên

Người ta tin rằng Tết là ngày thuận lợi cho việc tình cảm, là ngày ông Tơ bà Nguyệt se duyên cho những người còn đang lẻ bóng, lận đận duyên phận. Vào dịp tết nhiều người trẻ có thói quen lên chùa cầu duyên để mong năm mới mình sẽ có người bên cạnh san sẻ vui buồn, yêu thương.

cầu tình duyên
cầu tình duyên ngày tết

Ý nghĩa hướng về cội nguồn

Vào những ngày cuối năm và đầu xuân thì người dân có thói quen thăm mộ, dọn dẹp, sửa sang lại mộ phần tổ tiên. Bàn thờ tổ tiên sẽ được chưng bày nhiều món ăn truyền thống như bánh tét, xôi, thịt, mâm ngũ quả,…nhang khói nghi ngút. Để thể hiện sự biết ơn, kính trọng và hướng về cội nguồn ông bà.

Ý nghĩa giao hòa giữa trời đất

Dịp Tết nguyên đán cũng là lúc giao hòa giữa con người với thần linh, giao hòa giữa đất trời. Thế nên nhiều người tin rằng đây là lúc những mong muốn, ý nguyện của bản thân sẽ được các vị thần linh thấu hiểu và chấp thuận. Nền văn minh của dân tộc ta xuất phát từ cây lúa nước, từ nông nghiệp nên đây cũng là lúc người xưa tưởng nhớ đến các vị thần linh như thần Mưa, thần Mặt trời, thần Đất,…

Ý nghĩa rước tài lộc

Nhiều người quan niệm rằng Tết nguyên đán là dịp Thần Tài đến từng nhà để ban phát tiền tài, thịnh vượng cho cả năm. Nhiều gia đình mở cửa suốt 3 ngày Tết để chào đón niềm vui, sự hứng khởi với hi vọng tiền tài đầy ắp về cho ngôi nhà của mình nhằm tạo nên ngày Tết Nguyên Đán ý nghĩa với văn hóa người Việt.

tết ý nghĩa rước tài lộc
Tết ý nghĩa rước tài lộc

Xem thêm: Ngày tết tảo mộ vào ngày nào? Các lưu ý 

Ý nghĩa là ngày khởi nghiệp năm mới

Tết là ngày đầu năm, là sự khởi đầu của năm mới với những cơ hội và thách thức mới. Vào dịp năm mới người ta sẽ tổ chức xem ngày lành tháng tốt để khởi nghiệp và khai trương công việc, sự kiện năm mới. Người ta thường khởi sự năm mới với hi vọng thành công và trọn vẹn hơn.

Ý nghĩa yêu thương hòa thuận

Vào ngày Tết người ta sẽ thể hiện sự quan tâm, yêu thương đến nhau với những lời chúc phúc tốt đẹp thân tình nhất. Dịp lễ tết người ta sẽ hạn chế la rầy, cãi vã trong gia đình để tạo bầu không khí hòa thuận, yêu thương, ấm áp cho nhau. Với mong muốn một năm mới nhiều yêu thương, tình cảm dành cho các thành viên.

Ý nghĩa là ngày may mắn

Người ta quan niệm rằng ngày Tết đầu năm luôn là ngày may mắn, tốt đẹp cho cả năm. Sự may mắn ấy còn hiện diện trên những cánh mai, cánh đào, chồi lộc, mâm ngũ quả. Nhiều nơi có phong tục ngắt cành hoa, cành lộc để mang may mắn, tài lộc về với ngôi nhà của mình.

Ý nghĩa đổi mới, hi vọng

Tết nguyên đán là khởi đầu của một năm mới, là sự đổi mới gác lại những quá khứ, thiếu sót của năm cũ. Nhà nhà sẽ tân trang lại nhà cửa, sân vườn cho sạch sẽ, đẹp đẽ và mới mẽ để chào đón những điều tươi mới trong ngày đầu năm. Những gì không may mắn, trắc trở của năm cũ sẽ được xua đi để đón nhận những điều tươi đẹp, lạc quan trong năm mới.

Hi vọng rằng những thông tin mà Đồ Cúng Việt vừa cung cấp đã giải đáp thắc mắc của quý độc giả về ý nghĩa ngày tết nguyên đán rồi. Mong các bạn sẽ có ngày Tết thật vui vẻ và ấm cúng bên gia đình.

Nếu có nhu cầu đặt mâm cúng hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline: 1900 3010 để được tư vấn miễn phí và đặt mâm cúng nhé.

Xem thêm: Phong tục người Việt đi chùa ngày Tết đầu năm có gì

5/5 - (1 bình chọn)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *